ساکنان مناطق آتش فشانی چه موارد ایمنی را باید رعایت کنند ؟

[metaslider id=602]

ایمنی در مناطق آتش فشانی

ایمنی در مناطق آتش فشانی
ایمنی در مناطق آتش فشانی

ساکنان مناطق آتش فشانی چه موارد ایمنی را باید رعایت کنند ؟

نگاه اجمالی

بطور کلی تعداد تلفات آتشفشانها خیلی کمتر از حوادث طبیعی دیگر مانند زلزله ، تسونامی ، سیل و امراض خطرناک واگیردار است. شرط این که آتشفشانها حادثه‌زا باشند، آن است که فعالیت انفجاری داشته و فوران آن در مناطق مسکونی باشد. مهمترین عواملی که سبب مرگ و میر می‌شوند، عبارتند از: جریانهای گدازه و جریانهای گلی (لاهار) ، پرتاب خاکستر و ابرهای سوزان. لازم است برای ایمنی در برابر آتشفشان ابتدا در مورد پدیده‌های همراه آتشفشان یادآوری مختصر شود.
پدیده‌های همراه آتشفشانها

پدیده‌های ویرانگر

پدیده‌های ویرانگر قدرت تخریب زیادی دارند و عموما خطرناک‌اند، مانند هنگامی که فورانها در زیر پوششی از آب دریا یا یخ یخچالها صورت گرفته باشد. اگر فوران در اعماق دریا صورت گیرد، انفجار و مخصوصا فرونشستن آب دریا که پس از آن صورت می‌گیرد، باعث پیدایش امواج بسیار شدید (تسونامی) می‌شود.

بهمنهای سوزان

بهمنهای سوزان فقط در نتیجه قوه ثقل بر روی توده‌ای از گدازه که قسمتی از آن جامد گردیده، بوجود می‌آیند. اگر گدازه ویسکوز که سطح آن جامد باشد و با فشار مواد مذاب زیرین از جا کنده شود و از دهانه لبریز و روی دامنه سرازیر گردد، نیروی ثقل از یک طرف و خروج شدید گازهای متراکم و محبوس از طرف دیگر ، سبب تحرک بیشتر قطعات ریزشی و سوزان در شیبهای تند دامنه آتشفشان می‌شود.

بارانهای ناشی از فوران

فوران آتشفشانی همیشه بخار آب زیاد وارد اتمسفر می‌نماید که با فوران خاکستر هم همراه است. خاکسترهای ریز آتشفشانی که در هوا معلق می‌باشند، مانع رسیدن نور خورشید به سطح زمین می‌گردند و در نتیجه سبب کاهش دما می‌شوند.

کمانهای نورانی

از پدیده‌های ثانوی دیگر می‌توان کمانهای نورانی را ذکر کرد که در هنگام انفجار شدید کوه وزوو مشاهده و حتی عکسبرداری شد و بسیار جالب و استثنایی است. کمانهای مزبور را باید امواج صوتی دانست که بخشهای متحدالمرکزی از انبساط و انقباض هوا در آنها پدید آمده است و این بخشها باعث شکست نور می‌شوند.

شناخت زمین شناسی آتشفشان تحت مراقبت

در پیشگویی فورانها ، شناخت زمین شناسی دستگاه آتشفشان امری اساسی است. با بررسی تاریخچه فورانهای مختلف و تعیین سن دقیق یک آتشفشان می‌توان راجع به تعداد تقریبی فورانها ، نوع فعالیت و چگونگی تغییرات و تحولات ، نظم و قاعده فورانها و خواب آتشفشان آگاهی بدست آورد.

بررسی ساختمان زمین شناسی آتشفشان

ایمنی در مناطق آتش فشانی
از قبل باید مناطق گسلی و نحوه جریان آب در اطراف آتشفشان تعیین شود. همچنین محلهایی که ممکن است لغزشهای زمین جریانهایی از گل بوجود آورد، مدنظر باشد. در پیشگویی از خسارات رعایت موارد فوق امری الزامی است. بر اساس همین مطالعات زمین شناسی است که ایسلندی‌ها دقیقا وقوع فورانها را پیشگویی کرده و به ندرت پیش بینی آنها خلاف از آب در آمده است، زیرا آنها مقدار و نحوه فورانهای هر آتشفشان را مشخص کرده‌اند.

بررسی آب شناسی (هیدرولوژی)

ایمنی در مناطق آتش فشانی
امروزه در هر آتشفشان علاوه بر مطالعات زمین شناسی ، بررسی‌های آب شناسی نیز انجام می‌شود. مقدار بارانی که در منطقه می‌بارد، مقدار آبی که نفوذ می‌کند و بخشی که در روی آتشفشان به جریان می‌افتد، به دو دلیل زیر از اهمیت زیادی برخوردارند:
اول آن که آب داغ و پر فشار در هنگام نفوذ در شکستگیها و روزنه‌های آتشفشان به بخار تبدیل شده و قدرت انفجاری زیادی پیدا می‌کند که خود فوق‌العاده خطرناک بوده و ممکن است همان طور که در مورد کوه سنت هلن دیده شد، پس از باز شدن مجرای آتشفشانی فورانی عظیم بروز نماید.

دوم آن که آبهای سطحی چندین متر مکعب خاکستر دانه ریز را در خود خیس نموده و بدین وسیله جریانی از گل یعنی لاهار بوجود می‌آید که لاهارهای مشهور اندونزی از آن جمله‌اند. بر اثر همین جریان گل که در ۱۳ نوامبر ۱۹۸۵ در دامنه کوه آتشفشان نوادودل روئیز به جریان افتاد، شهر کلمبیایی آرمرو در زیر آن مدفون شد. با بررسی‌های دقیق زمین شناسی می‌توان کلیه این خطرات را محدود کرد.

ایستگاههای مراقبت

ایمنی در مناطق آتش فشانی
برای پیشگویی یک فوران آتشفشانی ، استقرار یک ایستگاه مراقبت در دامنه‌های آتشفشان دومین شرط لازم است.

بطور کلی ، در حال حاضر ، حداقل دستگاههای مشاهداتی قابل قبول که باید برای مراقبت از یک آتشفشان مورد استفاده قرار گیرد، شامل تقریبا ۱۰ زلزله سنج و شبکه‌ای از انحراف سنجها است که به نحو مناسب مستقر شده باشند.

با چنان وسایل و به کمک چند متخصص وظیفه شناس و دقیق ، امروزه می‌توان اطمینان یافت که در مقابل بیداری هر آتشفشان غافلگیر نخواهیم شد.

آنچه که نسبت به آن احاطه کمتری داریم، پیش بینی حوادث محلی در هر بحران است،

هنوز در تعین ساعت دقیق فوران ، ماهیت آن ، قدرت و میزان فوران یا انفجار در مراحل بحران بسیار نامطمئن عمل می‌کنیم و انجام این کار مستلزم پیشرفتهای دیگری است.

علاوه بر استقرار ابزار و مشاهداتی مدرن که به وسیله فرانسوی‌ها ، آمریکایی‌ها ، ژاپنی‌ها یا ایسلندی‌ها بکار گرفته شده است،

وسایل محاسباتی و ارتباط جمعی دیگری هم به آن اضافه کرده‌اند.

نتایج ایستگاهها بطور دائم در اختیار یک واحد مرکزی قرار می‌گیرد. محاسبات دائما به دستگاههای کامپیوتری هر ایستگاه سپرده می‌شود

و فردای آن روز به کمک ماهواره‌ها تمام اطلاعات در اختیار آزمایشگاههای دور دست قرار می‌گیرد تا کارهای نهایی روی آن انجام شود.