صنایع بدیع معنوی در اشعار مختاری غزنوی
صنایع بدیع معنوی در اشعار مختاری غزنوی
مقدمه
ابواالمفاخر خواجه حکیم سراج الدین ابوعمرعثمان بن عمر مختاری غزنوی از شاعران بزرگ دربار غزنویان در اواخر قرن پنجم ونیمه اول قرن ششم هجری است.
از شاعران با ابوالفرج رونی، مسعود بن سعد سلمان و سنایی غزنوی معاصر بوده و در مدح مسعود سلمان اشعاری پرداخته است.
و سنایی نیز در مدح او (مختاری) قصیده ای غرا دارد با این مطلع:
| نشود پیش دو خورشید و دو مه تاری تیر | گر برد ذره ای از خاطر مختاری تیر (مدرس رضوی، بی تا: ۱۴۲) |
زندگی
وفات مختاری را به سال ۵۴۴ یا ۵۴۹ دانسته اند و دیوان او را قریب هشت هزار بیت نوشته اند.
از وی مثنوی منثوری به نام شهریارنامه در دست است در ذکر داستان شهریار سپر برزو. نظم این داستان چنانچه مختاری درپایان کتاب آورده است، به خواهش مسعود بن ابراهیم صورت گرفته و شاعر سرسال در این کار رنج برده است.
« منظومه شهریارنامه اگرچه خوب به نظم در آمده است، لیکن در شمار منظومه های متوسط حماسی است که بعد از فردوسی پدید آورده اند.
برعکس در قصاید، قدرت عثمان مختاری به نهایت رسیده و او در آوردن معانی نو و بکر وقدرت در ایراد مضامین جدید و کلام فصیح، زبانزد معاصران خود بوده است.» (صفا، ۱۳۵۱: ۲۸۹)
ازجمله اثاری که درگلزار ادب فارسی کمتر مورد توجه قرار گرفته است، دیوان عثمان مختاری غزنوی است.
دردیوان مختاری غزنوی به انواع صنایع بدیعی خواه لفظی از قبیل تجنیس و سجع و ترمیع
و خواه معنوی مانند حسن تعلیل و حسن تخلص و کلام جامع و امثال آن و همچنین انواع تشبیهات، کنایات، استعارات، اغراق ، جمع، تقسیم، تبیین،تفسیر، ترشیح و نظایر آن آراسته شده است.
در دیوان وی انواع لغزها و چیستان های نغز را می بینیم که نشان از ذوق و هنر شاعر دارد.
پس ضروری است که این چهره ممتاز ادبی به گونه ای معرفی شود که بهره گیری از شعراو برای همگان، به ویژه دانشجویان ادب فارسی آسان و میسر گردد.
قبل از پرداختن به بحث (صنایع بدیع معنوی در شعر مختاری غزنوی) ضروری می نماید که به اهمیت و ویژگی های ادبی اشعار مختاری غزنوی پرداخته شود.
در اینجا به مهمترین آنها اشاره می شود….
مقاله ای منحصر به فرد ، شیرین و خواندنی برای تمامی استادان ادب فارسی
فرمت:word
تعداد صفحات:۳۶