چکیده فارسی
عنوان: بررسی تأثیر طول مدت هیپراکسیژناسیون قبل از ساکشن لوله تراشه بر ضربان قلب و میزان اشباع اکسیژن خون شریانی بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه
مقدمه: هیپوکسی و هیپوکسمیای ناشی از ساکشن داخل تراشه ، از عوارض مهم و شایع به دنبال ساکشن داخل تراشه می باشد. مداخله رایج برای تقلیل این عارضه، تجویز اکسیژن صد در صد قبل از ساکشن داخل تراشه می باشد. کاربرد این روش در مطالعات متعدد مورد تأیید قرار گرفته است ولی در مطالعات قبلی زمان دقیقی جهت هیپراکسیژناسیون قبل از ساکشن داخل تراشه بیان نشده است. لذا این مطالعه با هدف “تعیین تأثیر طول مدت هیپراکسیژناسیون قبل از ساکشن لوله تراشه بر ضربان قلب و میزان اشباع اکسیژن خون شریانی بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه” طراحی گردیده است.
روش اجرا: در این مداخله تجربی ۶۳ بیمار واجد شرایط بستری در بخش مراقبت ویژه که تحت تهویه مکانیکی بودند به سه گروه تقسیم شدند. در گروه اول هیپراکسیژناسیون به مدت ۳۰ ثانیه و در گروه دوم هیپراکسیژناسیون به مدت ۱ دقیقه و در گروه سوم هیپراکسیژناسیون به مدت ۲ دقیقه قبل از ساکشن داخل تراشه انجام گرفت و پس از آن هرسه گروه، به مدت یک دقیقه هیپراکسیژنه شدند. میزان اشباع اکسیژن خون شریانی و ضربان قلب در سه گروه در زمان های مختلف ، ثبت شد. داده ها با استفاده از آزمون های آنالیز واریانس، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج: نتایج نشان داد که کاهش میانگین o2sat در حین اپیزود های ساکشن در هیپراکسیژناسیون به مدت ۳۰ ثانیه بیشتر از هیپراکسیژناسیون به مدت یک دقیقه بوده است(۰۴۶/۰ p=). همچنین کاهش میانگین o2sat در حین اپیزود های ساکشن در هیپراکسیژناسیون به مدت ۳۰ ثانیه بیشتر از هیپراکسیژناسیون به مدت دو دقیقه بوده است (۰۰۱/۰ p=)که این میانگین کاهش، بلافاصله پس از ساکشن نیز وجود داشت (۰۰۱/۰ p=). میانگین o2sat در دقایق ۵ (۰۰۲/۰ p=)و ۲۰ (۰۰۱/۰ p=) پس از ساکشن در هیپراکسیژناسیون به مدت ۳۰ ثانیه کمتر از هیپراکسیژناسیون به مدت یک دقیقه بوده است. همچنین میانگین o2sat در دقایق ۵ (۰۰۱/۰ p=) و ۲۰ (۰۰۱/۰ p=) پس از ساکشن در هیپراکسیژناسیون به مدت ۳۰ ثانیه کمتر از هیپراکسیژناسیون به مدت دو دقیقه بوده است. نتیجه آزمون ANOVA نشاندهنده عدم وجود تفاوت معنی دار در تغییرات میانگین ضربان قلب در مراحل مختلف ساکشن در سه گروه مورد مطالعه بود.
بحث و نتیجه گیری: براساس یافته های تحقیق حاضر می توان نتیجه گرفت که هیپراکسیژناسیون به مدت ۱ دقیقه و ۲ دقیقه نسبت به هیپراکسیژناسیون به مدت ۳۰ ثانیه اختلال کمتری در میزان اشباع اکسیژن شریانی ایجاد می کند ولی در روش هیپراکسیژناسیون به مدت ۱ دقیقه در مقایسه با ۲ دقیقه اختلاف میانگین میزان اشباع اکسیژن شریانی معنی دار نبود. بین میانگین تغییرات ضربان قلب در سه گروه اختلاف آماری معنی دار مشاهده نشد.لذا به منظور دستیابی به ثبات اشباع اکسیژن شریانی و عدم ایجاد هیپوکسمیای ناشی از ساکشن لوله تراشه می توان هیپراکسیژناسیون به مدت ۱ دقیقه، به بخش های ویژه پیشنهاد نمود.
کلمات کلیدی:هیپراکسیژناسیون، ساکشن لوله تراشه، ضربان قلب و میزان اشباع اکسیژن خون شریانی